Ontmoeting met de overheid en onze boeren (dag 2)

De tweede dag van onze reis begon met een verassing. Hoewel we om 09:00 uur afgesproken hadden met onze chauffeur Gery en ADS medewerkster Lydia, stonden deze om 8:30 uur al klaar. Daarna vertrokken we voor een korte trip in de auto, naar het ministerie van Agriculture van de regio Bungoma. We werden hartelijk ontvangen door de directeur van het ministerie en spraken met hem over onze werkzaamheden deze week. Het is voor het project én voor ADS belangrijk om deze contacten met de overheid warm te houden.

Tijdens het gesprek kwamen we te weten dat de regio Bungoma 3000km2 groot is, 1,6 miljoen inwoners heeft en 90% van de bevolking leeft van landbouw. We hebben tijdens dit gesprek aangegeven dat de wegen richting Cheptais (het gebied waar we daadwerkelijk de boeren begeleiden) erg slecht zijn, en dat dit het transport van de tomaten erg schaad. Hier wordt aan gewerkt, de onverharde wegen zitten vol kuilen en heuvels, maar onderweg werd er gewerkt aan verbetering hiervan. Stel je nog geen glad asfalt voor, maar het egaliseren van de grond met een shovel.

Na het gesprek op het ministerie, vertrokken we naar Cheptais. We werden hier ontvangen in de kerk c.q. school. We werden hier hartelijk ontvangen door ca. 100 enthousiaste basisschool leerlingen, die maar wat nieuwsgierig waren naar die drie bleke mannen. Daarna starten het eerste overleg met de boeren. Door de lange afstanden die veel boeren te voet dienen af te leggen, was de opkomst deze dag niet zo hoog, iedere groep boeren had een afvaardiging gestuurd. Later in de week, als we specifieker op de zaken in gaan, zullen er een stuk meer geïnteresseerden zijn.

Nadat iedereen zich had voorgesteld, werd er gesproken over onze activiteiten deze week. We zullen de focus steeds meer moeten leggen op de vermarkten van het product, de boeren zijn klaar voor de volgende stap. We zullen aandacht besteden aan de handelsketen en de waarde van samenwerking (zowel op het gebied van kennisdeling en gezamenlijke verkoop). Hoewel de boeren hier nog een beetje angstig voor zijn, realiseren ze wel dat dit nodig is.

In de middag bezochten we twee velden in de nabije omgeving, hier werd voor ons (Ron en Ramon) echt duidelijk dat de praktische kant er heel erg anders uitziet dan dat wij gewend zijn in Europa. Maar de afgelopen jaren hebben de boeren echt vorderingen gemaakt, de tomatenplanten staan op kleine heuvels, er is een goede plantafstand aangehouden en iedere struik is inmiddels voorzien van een stok. Er blijven echter uitdagingen, met name op het gebied van het verwijderen van onkruid. Dit wordt nog niet op de juiste manier toegepast. Er wordt te laat onkruid verwijderd en alleen rondom de plant, niet over het gehele veld.

Wat positief was om te zien, is dat er ook uitwisseling tussen de boeren onderling plaatsvindt. Zo is er informatie uitgewisseld over de gebruikte bestrijdingsmiddelen en werkwijze. Ook zit de teeltrotatie (niet ieder jaar tomaten telen, maar afwisselen met andere producten) er goed in én wordt ook toegepast.

Aan het einde van de dag bezochten we in Bungoma nog een “Agriculture Show” een jaarlijks evenement, waar o.a. zaadbedrijven en Agrovet (toeleveranciers voor agrarische producten) zich presenteren. Het was inderdaad een hele show, maar meer met vermaak (draaimolens, muziek etc.) dan echte inhoudelijke info. Wel spraken we hier vertegenwoordigers van KeniaSeeds over tomatenrassen. De hybride rassen zijn goed verkrijgbaar, geven hogere producties en zijn beter resistent tegen ziektes. Een snelle rekensom leerde ons dat deze rassen echter 10x duurder zijn dan de niet-hybride rassen die de boeren momenteel gebruiken. We geloven echter wel dat het gebruik van hybride rassen een mogelijke oplossing is en zullen de boeren stimuleren dit als groep zijnde te testen.

***
Meeting with government officials and our farmers (day 2)
By: Ron van der Lugt

The second day of our trip started out with a surprise. Although we had agreed to meet with our driver Gery and with ADS employee Lydia at 9:00 a.m., they had already been waiting for us for a half an hour. We then took a short trip by car to the offices of the Ministry of Agriculture for the Bungoma region where we were cordially welcomed by the regional director of the ministry and talked with him about what we would be doing this week. It is important for both our project and for ADS to maintain these friendly contacts with the government officials.

During this meeting, we learned that the region of Bungoma covers 3000 square kilometres and that 90% of its population of 1.6 million people depend on farming for a living. During this meeting, we indicated that the roads to Cheptais (the area where we are actually coaching the farmers) are so poor that they make the transport of tomatoes extremely difficult. Although the unpaved roads are full of enormous ruts and bumps, we were told that work was being done to improve the situation. Do not imagine a smooth asphalt surface, but rather the levelling of the ground by using an excavator.

After our meeting at the ministry offices, we started on our way to Cheptais. When we arrived there, we were received in the church i.e. school building. Here, we were enthusiastically welcomed by around a hundred excited primary school children who were probably very curious to see three pale men. Subsequently, our first meeting with the farmers got under way. Because of the long distances that many of the farmers would have had to have made by foot, not that many showed up. Instead, every group of farmers had sent a representative. We were assured that many more would be coming later in the week when we would start addressing things in greater detail.

After everyone had introduced themselves, we talked about what we would be doing this week. We will be placing an increasing emphasis on marketing the product since the farmers are ready to take this next step. We will also be devoting attention to the distribution chain and the value of cooperation (with respect to both the sharing of knowledge and collective selling). Although the farmers are still rather fearful of this, they realise its necessity.

That afternoon, we visited two fields in the immediate vicinity where it became clear to us (Ron and Ramon) that the practical side of growing tomatoes looks a lot different to what we are used to in Europe. Even so, the farmers have made real progress over the last few years: the tomato plants are being grown on small mounds, there is enough room left between the plants, and every plant is now provided with a cane. Certain challenges still remain, however, especially when it comes to weeding. This is not being done in the right way or in time as yet. Besides, instead of removing all the weeds from the field, weeding is only being done around the plants themselves.

On the positive side, we noticed that farmers are sharing information amongst each other about things like crop protection agents and growing procedures. The importance of crop rotation (not growing tomatoes in the same place year after year, but alternating with other crops) is also sinking in and is even being implemented.

At the end of the day, we visited an ‘Agriculture Show’ in Bungoma. This is an annual event at which seed companies and Agrovet (suppliers of agrarian products) present themselves. It was definitely a show, but this was more to do with having fun (fairground attractions, music, etc.) than with providing useful information. However, we did speak with representatives of the Kenya Seed Company about tomato varieties. Hybrid varieties are widely available, give higher yields and are more resistant to diseases. A quick calculation showed us, however, that these hybrid varieties were ten times more expensive than the non-hybrid varieties currently being used by the farmers. We do believe, however, that the use of hybrid varieties would offer a possible solution and we will encourage the farmers to test them as a group.

***
Spotkanie z władzami i naszymi rolnikami (dzień 2)
Tekst: Ron van der Lugt

Drugi dzień naszego wyjazdu rozpoczął się od niespodzianki. Mimo że byliśmy umówieni z naszym kierowcą Gerym i pracownicą ADS Lydią o godzinie 9.00, ku naszemu zdziwieniu czekali oni na nas już o 8.30! Na początku wyruszyliśmy w krótką podróż samochodem do ministerstwa rolnictwa regionu Bungoma. Zostaliśmy tam serdecznie powitani przez dyrektora ministerstwa i rozmawialiśmy z nim o zadaniach na ten tydzień. Zarówno dla projektu, jak i dla ADS ważne jest, aby kontakty z władzami rządowymi były dobre.

Podczas rozmowy dowiedzieliśmy się, że region Bungoma ma powierzchnię 3000 km2, liczy 1,6 miliona mieszkańców, a 90% ludności utrzymuje się z rolnictwa. Podczas rozmowy zauważyliśmy, że drogi prowadzące do Cheptais (obszaru, z którego pochodzą rolnicy, którym pomagamy) są w bardzo złym stanie i że bardzo negatywnie wpływa to na transport pomidorów. Nieutwardzone drogi są pełne dziur i wybojów, ale po drodze trwają pracę nad ulepszeniem ich stanu. Nie jest to jednak wylewanie gładkiego asfaltu, ale utwardzanie podłoża łopatą.

Po rozmowie w ministerstwie wyruszyliśmy do Cheptais. W budynku, w którym znajduje się kościół i szkoła, przywitało nas tam serdecznie około 100 entuzjastycznie nastawionych uczniów szkoły podstawowej, którzy z zaciekawieniem przyglądali się trzem białym facetom. Potem rozpoczęło się pierwsze spotkanie z rolnikami. Z powodu dużych odległości, które wielu rolników musiałoby pokonać, aby przybyć na miejsce, frekwencja nie była zbyt wysoka, a każda grupa wysłała swoich reprezentantów. W dalszej części tygodnia, kiedy bardziej szczegółowo będziemy zajmować się różnymi sprawami, będzie zapewne więcej zainteresowanych.

Kiedy już wszyscy się przedstawiliśmy, mówiliśmy o zadaniach zaplanowanych na ten tydzień. Stwierdziliśmy, że musimy skupiać coraz większą uwagę na sprzedaży produktów, bo rolnicy są gotowi na kolejny krok. Będziemy mówić o łańcuchu dystrybucji i wartości współpracy (zarówno na poziomie dzielenia się wiedzą, jak i wspólnej sprzedaży). Mimo iż rolnicy nieco się tego jeszcze boją, zdają sobie sprawę z tego, że jest to potrzebne.

Po południu odwiedziliśmy dwa pobliskie pola i zobaczyliśmy (Ron i Ramon) bardzo wyraźnie, że praktyczna strona upraw znacznie różni się od tego, do czego przywykliśmy w Europie. W ubiegłych latach rolnicy poczynili jednak duże postępy, rośliny są posadzone na małych kopcach, zachowana jest dobra odległość między roślinami i każdy krzak jest wsparty tyczką. Pozostają jednak pewne wyzwania, szczególnie w dziedzinie usuwania chwastów. Nie odbywa się to jeszcze we właściwy sposób. Chwasty są usuwane zbyt późno i tylko wokół rośliny, a nie na całym polu.

Pozytywne było jednak to, że rolnicy wymieniają się doświadczeniami również między sobą. Dzielą się na przykład informacjami na temat stosowanych środków ochrony i sposobu ich działania. Stosowany jest również płodozmian (pomidory nie są uprawiane każdego roku, ale są zastępowane innymi roślinami).

Na koniec dnia byliśmy jeszcze na „Agriculture Show” w Bungoma – corocznej imprezie, podczas której prezentują się m.in. przedsiębiorstwa nasienne i Agrovet (dostawcy produktów rolniczych). Faktycznie było to prawdziwy show, ale bardziej rozrywkowy (karuzele, muzyka itd.) niż branżowy. Przedstawiciele firmy KeniaSeeds mówili jednak o odmianach pomidorów. Odmiany hybrydowe są dobrze dostępne, dają wysokie plony i są bardziej odporne na choroby. Po dokonaniu szybkich obliczeń wyszło nam jednak, że odmiany te są jednak 10 razy droższe nie odmiany niehybrydowe, które obecnie wykorzystują rolnicy. Wierzymy jednak, że stosowanie odmian hybrydowych może być rozwiązaniem i będziemy zachęcać rolników, aby sprawdzili to w swoich grupach.